soldi. O‘rtada turguvchi omonatgo‘yimiz bizni g‘aflatda qoldirib, avvaliga maktublarimizni o‘qib yurgan bo‘lsa, keyincha boshqa xonimchalarni qo‘lidan o‘tib biz baxtiqarolarga yetib keladigan bo‘lgan ekan. Shundoq qilib ishqimiz qishloqda doston bo‘layozdi.

Zamon shaddat bilan o‘tayotgan bo‘lsada, kichkina qishlog‘imizda qiz-juvonlar shani qattiq tutilar edi. Ozoda sho‘rlik sal qolsa, hech sababsiz badnom bo‘layozdi. Dod deb alamin zahrini menga to‘kdi. O‘qimoqchi, kelajakda o‘qtuvchi bo‘lmoqchi, hech bir iz qoldirmay erta turmusha chiqib ketayotgan qizlardan bo‘lnoqchi emasdi. Ne qarolikki, orzusi usholmadi. O‘n sakkiz yoshli sevgilim o‘sha yili uzoq qarindoshidan kelgan sivchilarga rozilik berib turmushga chiqib bo‘xtonlardan qutuldi. Meni esa omadim chopib institutga kirib bir necha yil qishloqdan uzoqlashib qoldim...

Qiziq bir narsa meni hanuz o‘ylatadi, o‘shanda Ozoda qattiq qarg‘aganmi, bu qizni taqdiri ham birmuncha o‘xshash kechdi. Avvaiga qishloqda sharmandali, gaplar tarqadi so‘ng erta turmush... Tepasida turmaganman tuxmat bo‘lib qolmasin, biroq ship-shigan gaplarni eshitganlarim bor. Nafisa yoshroq paytlari ammasini kichik o‘g‘liga atab qo‘ygan ekanlar. Yoshlar orasidagi farq hech qancha emas, ikkovi ham ko‘rimli ayni yetilib borayotgan davri emasmi, er-xotinday o‘ynashib qo‘yibdi. Yanayam bilmadim asli qanday, lekin fakt shuki erta kuzda shoshilinch to‘y qilishganda qiz 17 to‘lmagan, yigit 18 yoshda edilar.

''Judayam nash-mashali to‘y...''

Oradan yarim yil o‘tgan bo‘lsayam, hamon e'tirozlar, nomurosa gaplar shu oyla atrofida aylanadi. Avvaliga chillasi chiqgunicha kelin kuyovnikida o‘tirishdi, so‘ng bola ichkiyov bo‘lib tog‘asini uyiga ko‘chib kelishdi. Kiyov bolayam dordan qochkanlar hilidan ekanmi, yashash turishda bir maqsad yo‘q, eski matizni minib ko‘cha daydigan... Bir qarasa o‘yin xonalarda yana bir qara tik-tokda video qilgan... Qizgina esa o‘z uyida ham qiz ham kelin, ota onalar topganiga yayrab yashamoqda. Ehh mazza, mazza beyuzlarga mazza!!!

Uzoq cho‘zilgan jimlikni tut daraxtiga qistrib qo‘yilgan telifon ovozi buzdi. U birdan taraddudlanib qoldi, biroq daraxt ustidan tushib olish oson ekanmi!

- Olib beraymi? - dedim.
- Ha, malol kelmasa... - mamnun jilmaydi, - Rahmat...

Telifonni uzatar ekanman, ekrandagi yozuvga ko‘zim tushdi.

"Zahro''

Aftidan dugonasi. Suhbatlariyam qalin dugonalarga hos, kinoya-piching bilan boshlab, achchiq kesatiqlar bilan tugadi. So‘ng selfi kadirlar oldimiye. Bir nimalar yozdimiye.

- Anovi tarmoqlarda eringni o‘xshamagan vaynlari aylanib yuradi... Senam bir go‘rmisan deyman?

Gapimga parvoham qilmay, yelka uchirib qo‘ydida, telifonni lippasiga qistrib zavq bilan tut yeya boshladi. Uning ishtaxa bilan yeyishini ko‘rib qitmirligim tutdi.

- Qoyil ishtaxang zo‘rku! Nima tutga boshqorong‘u bo‘lganmisan?
- Aaaa! - dedi, so‘z ma'nosini anglamaganday ko‘zi jovdirab.
- Qorinda bolacha bormi, deyman?!

Uyalib duv qiardiyu ''Yo‘q!" deganday bosh chayqab yuzini boshqa tomonga burdi. O‘rnida boshqa qiz bo‘lganda ikki dunyo bunday munosabatda bo‘lmasdim, ammo bu salomniyam ravo ko‘rmagan hayosizga hayo qilishni joyiz ko‘rmadim. Yana o‘tmishdagi hoyinligi uchunam, ruhan ezib bir humoradan chiqib olishim kerakda.

- Ha, senlar go‘r bo‘larmiding, qanaqa er-xotinliging xalqqa malunku!

So‘zimni tasirini yanayam oshirish uchun, ovoz chiqarib kulib qo‘ydim. U esa titrab, ovozi bo‘g‘ilib terz javob qaytardi:

- Siz... Siz nimaga men bilan bundan gaplashyapsiz? - lippasidagi telifon, sirg‘alib o‘t-o‘lanlar orasiga tushib ketti, u esa buni sezmadi ham, - Kimsiz o‘zi siz? Nimaga meni hayotimga aralashyabsiz?
- Bir paytlar senan aralashganding-ku!
- Aaaa... Qachon? Qachon? Hizmatga tuhmatmi!

Ovozini balantlabib, qo‘rqoq oldin mush ko‘tarar qabilada, jirrilab ketdi.

- Ochir ovozini zirapcha! Hozir onang... - negadir beihtiyor so‘lib yubordim, - O‘shanda har ikkimizdan, hizmatinga mukofoni olardingku, kasofat... Nega hiyonat qilib maktublarimizni yashrincha o‘qiding, qo‘shni holalaringa berding?

Aybi borligini tushunib tursada, yoshiga hos o‘jarlik bilan, bir lahza g‘azabli boqib turdida:

- Ajab qilibman! - dedi.

''Ajab qilibman!'' bu so‘zni zalvori shunaqa og‘ir keldiki! Miyamga bir nima urulgandek bo‘ldi. Oniy lahzadagi g‘azab meni, u o‘tirgan daraxt navdasini ushlab siltab tortishga undadi.

Ko‘zimga navdalarni mahkam ushlagancha "Oyijon...Oyijon!'' deb yig‘layotgan masum qiyofali qiz ko‘ringach shashtim tushdi. Be'ihtiyor yerga cho‘kka tushdin. Asta g‘azabim so‘ndi, o‘ylay boshladim.

"Nimalar qilyabman, o‘n yosh kichik kelinchakka nega jahil qilyabman. Yomonlik qilgandir, lekin o‘shanda yosh bo‘lganku! Fitratida bor muhabbat, boshqa juflik hislarini bilishga qiziqish uyg‘otib, maktublarimizni o‘qishga undagandir. Baliki o‘zi istamay boshqalar qo‘liga tushgandir! Harqalay o‘shanda sababini gaplashib ko‘rmaganmizku!''

Negadur avvalari bunday teran o‘ylab ko‘rmagan ekanman.Boshimni ko‘tarib unga qaradim. Qo‘rqib ketgan ko‘zlari, to‘la yosh, hiq-hiq yig‘lardi.

''Men faqat gapirmoqchi edim, bunday g‘azab bilan qo‘rqitishni mqasad qilmagandim-ku!'''

- Kachir...

Uning g‘azabli ko‘zlariga nishon bo‘ldimu, dosh berolmay orqa qilib o‘tirib oldim. Bir necha daqiqa o‘yga toldim, o‘sha damlarni esladim. O‘shana bu qizcha shunaqangi yoqimtoy, maktublarimizni yetqazganda ko‘zlari sirdosh, hayriho, nigohda boqib turardi. Nahot o‘sha ko‘zlar endi g‘azab bilan boqsa-ya? Dilimdan oqib chiqayotgan so‘zlar, be'ihtiyor tilinga ko‘chdi.

- Biz uchun qanchalik aziz eding. Balki ishonmassan, seni shunaqa yaxshi ko‘rardim. Biror nina so‘rasang, ishon hech orinmay olib berishga tayyor turardim. Agar bir tasoduf tufayli Ozoda bilan ikki daqiqa gaplashib qolsak, bir daqiqasi albatta ajoyib singilchamiz sen haqingda bo‘lardi. Biz uchun muhabbatimiz elchisi eding. Opang qayta-qayta "Pulizi ayamay meni qiyomatli singilchamni, rozi qilib qo‘ying!'' der edi... Ehh qaniyda o‘shanda ishonchimizga hiyonat qilmaganigda edi, - birdam tin oldim, o‘rnimdan turib ketishga chog‘landim, - Ozoda achchiq ko‘z yosh to‘kib, shaniga bo‘layotgan bo‘xtonlarga chidolmay titrab turishi sira yodimdan o‘chmaydi. Sen o‘sha istirobni o‘ndan birini bo‘lsada his qilib ko‘rgin degandim. Fursatdan foydalanib qalbingga ozor bergim keldi... Lazzat olmadim, aksincha pas ketganimdan afsusdaman... Uzur...

Qo‘limdagi idishni qayerga tushganini qidirib atrofga alanglar ekanman uning, mungli ovozini eshitdim:
- Oybek aka, kechiring!

Unga qarab, ayibdorlik hissi cho‘ktirib qo‘yganini, ayni damda ko‘zkardagi ajib iliqlikni payqadim.

- Mayli qo‘y... - jilmayib qo‘l siltadim, - Aslida bu taqdir! Kel shu yerdagi gaplar shu yerda qolsin, bir birimizdan hafa bo‘lib yurmaylik ho‘p!
- Ho‘p...

U taraddudlandiyu, yerda sochilib yotgan idishini ko‘rib, sevimli o‘yinchog‘ini suvga oqizib yuborgan qizchaday hursunib qo‘ydi.

- Qo‘y hafa bo‘lma, - tezda idishini olib, qo‘limdan tushib ruj poyalariga tiralib qolgan idishimdagi mevalarni